آیا تمرینات بدنسازی مانع رشد قد می شود؟

تاثیر بدنسازی در رشد قد

تمرینات با وزنه از بخش های اصلی و بنیادی هر برنامه تمرینی است. هدف شما از تمرین هرچه باشد ( کاهش وزن ، افزایش وزن ، عضله سازی یا حفظ فرم بدن ) افزودن تمرینات با وزنه به برنامه تمرینی روزانه به شما در رسیدن به هدفتان کمک خواهد کرد. ممکن است جوانان ، نوجوانان و والدین آن‌ ها در مورد تاثیر بدنسازی در رشد قد نگران باشند. در ادامه این مقاله می خواهیم به این موضوع بپردازیم که آیا واقعا تمرینات بدنسازی تاثیر منفی در رشد قد دارد ؟!

صفحه رشد چیست ؟

صفحات اپیفیزیال یا به عبارتی دیگر صفحات رشد که در انتهای استخوان ها قرار دارند ، مسئول رشد استخوان‌ ها در کودکان و نوجوانان هستند. این صفحات غضروفی در طول دوران کودکی تقسیم شده و دوباره تولید می‌ شوند و به فرآیند تولید استخوان جدید کمک می‌ کنند. فرآیند تولید مجدد سرانجام زمانی که انسان به قد نهایی خود برسدمتوقف می‌ شوند. این فرآیند معمولا در دختران تا 16 سالگی و در پسران تا 18 سالگی ادامه دارد. اما نگرانی‌ هایی در مورد آسیب دیدن صفحات رشد این عقیده را در مورد ارتباط بین تاثیر بدنسازی در رشد قد و روی مفاصل و استخوان‌ ها و نهایتا قد نهایی به وجود آورده است.

تاثیر بدنسازی در رشد قد ، هورمون‌ ها و رشد استخوان

در مطالعه‌ ا‌یی در سال 2010 محققان دانشگاه کانزاس و واشنگتن ، تمرینات با وزنه را به افزایش ترشح هورمون تستسترون ربط دادند. علی رغم دخالت تستسترون در رشد استخوان ، بهبود عضلات و رشد نهایی قد این تاثیر بر روی رشد همچنان به صورت دقیق مشخص نشده است

در یک تحقیق صورت گرفته در سال 2009 در مورد هورمون‌ ها و رشد استخوان محققان شواهدی مبنی بر تاثیر تستسترون بر روی رشد استخوان و بسته شدن نهایی صفحات رشد ارائه کردند. این مطالعه نشان داد که تستسترون ممکن است به طور معنا داری بر روی بسته شدن نهایی صفحات رشد اثر نگذارد. این یافته‌ ها حاکی از آن است که تمرینات با وزنه ممکن است رشد را متوقف کند و نشان دهنده تاثیر بدنسازی در رشد قد بوده است!

دکتر Avery Faigenbaum از دانشگاه ماساچوست در مورد تاثیر بدنسازی در رشد قد بیان می کند :

افراد در مورد ارتباط بین تمرینات با وزنه و توقف رشد در کودکان و بزرگسالان دچار اشتباه و کج فهمی شده‌ اند. از دیدگاه این دانشمند تغذیه سالم و تمرین منظم اجازه رسیدن به قد نهایی را به افراد می‌ دهد. افراد ناسالم و با تغذیه بد احتمال توقف رشد قد را دارند.

گفته‌ های دکتر Faigenbaum ممکن است درست باشند ، زیرا محققانی که بر روی تاثیر بدنسازی در رشد قد ( به خصوص تمرینات با وزنه ) تحقیق کرده‌ اند ممکن است بر روی گروه محدودی از ورزشکاران یا یک نوع ورزش تحقیقات خود را انجام داده باشند مانند ژیمناستیک که افراد کوتاه قد در این رشته موفق‌ تر هستند. در سال 2008 یک تحقیق اثر منفی تمرینات با وزنه بر روی رشد قد را اعلام کرد.

Darren Beattie مربی فیتنس در جواب تاثیر بدنسازی در رشد قد بیان می کند :

هیچ تحقیق معتبری در مورد اثر منفی تمرینات با وزنه بر روی رشد قد اعلام نشده است. کالج طب ورزش آمریکا و انجمن فیزیولوژی ورزشی کانادا بر این باورند تمرینات مقاومتی اگر صحیح ، با وسایل استاندارد و در محیطی مناسب انجام شوند کاملا بی خطر خواهند بود.

او در ادامه می‌ گوید:

فشار تمرینات مختلف بر روی مفاصل از تمرینات با وزنه بیشتر است. فشار تمرین شنای سوئدی 60 درصد وزن بدن می باشد. این فشار برابر فشار وارده بر اثر تمرین کوهنوردی و بارفیکس است. تمرینات پرشی 6 برابر وزن بدن و تمرینات سرعتی 3 برابر وزن بدن بر مفاصل فشار وارد می‌ کنند. این گفته در حالی بیان می‌ شود که فشار وارده ناشی از تمرینات با دمبل یا هالتر قابل مقایسه با فشار تمرینات مذکور نیستند مگر با چند سال تمرین مستمر و منظم.

نتایج تحقیقی که در سال 2010 در مجله طب اطفال در مورد تاثیر بدنسازی در رشد قد انجام شد منتشر کرده است :

تاثیر منفی تمرینات بدنسازی بر رشد قدی کودکان به عنوان یک باور غلط رد شد. نتایج این مطالعه حاصل 60 سال بررسی داده‌ های مربوط به کودکان و تمرینات با وزنه بود که در نهایت به این نتیجه رسیدند که بدنسازی نه تنها مضر نیست بلکه مفید نیز است.

آیا بدنسازی برای نوجوانان ضرر دارد ؟

می‌ توانید تمرینات با وزنه را از سن 11 الی 14 سالگی برای نوجوانان آغاز کنید ، اما توصیه می‌ شود حرکات اصلی را با وزنه های سبک آموزش دهید. 17 سالگی عالی ترین سن برای افزایش قدرت است. اگرچه اوج قدرت در 25 سالگی به دست می‌ آید ، اما جوانانی که از 17 سالگی تمرینات با وزنه را شروع کرده‌ اند نسبت به افرادی که از 18 یا 19 سالگی تمرینات قدرتی با وزنه را شروع کرده‌ اند در 25 سالگی قدرت بیشتری دارند. منظور از حرکات اصلی تمریناتی همچون اسکات ، ددلیفت ، شنای سوئدی ، پرس شانه ، پرس سینه ، لانچ ، حرکات پرتابی ، چرخشی ، جهشی ، تعادلی ، استوارسازی و حمل اجسام می‌ باشند.

فواید بدنسازی در سن رشد چیست ؟

همانطور که گفته شد تمرینات بدنسازی هیچ تاثیر منفی در رشد قد کودکان و نوجوانان ندارد ، اما جالب است بدانید که در سن رشد بدنسازی می‌ تواند چنین فوایدی داشته باشد :

• افزایش قدرت و شاخص استحکام استخوان ( BSI )
• کاهش ریسک شکستگی و میزان آسیب‌ های مرتبط با ورز
• افزایش عزت نفس و علاقه به تناسب اندام

تأثیر بدنسازی بر رشد قد و چگالی استخوان‌ ها

برخی از محققان اعلام کرده‌ اند تمرینات بدنسازی باعث افزایش قد می‌ شوند و نسبت به دیگر تمرینات بر روی رشد قد و چگالی استخوان‌ ها موثرتر هستند. یک تحقیق دیگر اثر مثبت تستسترون بر روی چگالی و رشد استخوان را به اثبات رسانده است. علاوه بر تاثیر بدنسازی در رشد قد ، بر ترشح تستسترون نیز مشخص شده است!

با شواهد مستقیم و غیر مستقیم که پیشنهاد می‌ کنند تمرینات با وزنه ممکن است رشد استخوان و چگالی را افزایش دهد ، تمرینات با وزنه به جای توقف رشد ممکن است رشد قد نهایی را در افراد جوان افزایش دهد. با بررسی بیوگرافی ورزشی ورزشکاران حرفه ای متوجه خواهید شد که این ورزشکاران از همان سن نوجوانی و جوانی تمرینات با وزنه را شروع کرده و قد نهایی آن‌ ها دچار کاهش و اختلالی نشده است.

چه زمانی تمرینات بدنسازی قد را می‌ سوزاند ؟

بدنسازی زمانی اثرات منفی بر روی صفحات رشد خواهد داشت که تمرینات طراحی شده مناسب سن ورزشکار کودک نباشد ، همچنین فرم صحیح اجرای حرکات و عدم استفاده از وزنه‌ های سنگین نیز از مواردی است که در صورت عدم نظارت می‌ تواند موجب آسیب شود. در غیر این صورت بدنسازی باعث کوتاهی قد نمی شود.

تاثیر ورزش بر افزایش قد

بحث برانگیزترین فاکتور برای رشد قد ، ورزش است و بیشتر ابهامات مطرح شده در همین زمینه است. بسیاری معتقدند که ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال باعث بلندتر شدن قد می شود. در این مورد می توان دو فرضیه متفاوت را مطرح کرد. افرادی که به ورزش هایی نظیر والیبال و بسکتبال می پردازند ، قد بلند می شوند یا افراد قد بلند به ورزش های والیبال و بسکتبال روی می آورند.

فعالیت بدنی منظم ، باعث کاهش توده چربی و افزایش توده عضلانی می شود و در کنار آن با افزایش ترشح هورمون رشد می‌ تواند مانند دیگر فاکتورهای اشاره شده در رسیدن به میزان قدی که ژنتیک تعیین کرده موثر باشد ، اما نقش مستقیمی در افزایش قد افراد کوتاه قد ندارد.

پس می توان گفت معمولا ” افرادی که قد بلندتری دارند، تمایل به انجام فعالیت هایی مانند بسکتبال را دارند ”. ولی در این میان ورزش هایی وجود دارد که در سنین رشد پیشنهاد نمی شود. به طور کلی ورزش هایی که باعث ضربه به استخوان ها و مفاصل شود ، می تواند برای رشد قدی مضر باشند و چه بسا باعث توقف یا کم شدن رشد طولی استخوان ها شوند و بر عکس فعالیت هایی که درون آب انجام می شوند ، بهترین گزینه برای افراد در حال رشد است. ورزش های آبی مانند شنا به دلیل اینکه درون آب انجام می شوند و در آب مفاصل و استخوان ها به مراتب فشار کمتری را متحمل می شوند باعث افزایش رشد قد شما می گردند.

جهت مشاهده سایر مقالات مرتبط با این مقاله ، به صفحه ورزش و تغذیه و جهت مشاهده سایر مقالات به صفحه کیمیا بلاگ مراجعه نمایید.